Een tijdje geleden schreef Jan voor Bitmagazine.nl (Premium) een instructeursblog. Lees hieronder zijn visie:
Hoe vaak hoor je niet: ‘Ik rijd volgens het Anky-systeem, ik train klassiek of volgens de methode van Parelli’. In Nederland willen we rijmethodes graag in hokjes plaatsen. Maar praten over systemen vind ik helemaal niet interessant, in mijn ogen zouden we het moeten hebben over rijden met gevoel.
Helaas ontbreekt het daaraan nog regelmatig. Ik zie nog te vaak ruiters die totaal niet aanvoelen wat ze aan het doen zijn. Ze zijn te sterk met hun handen en zitten ze strak (met een holle rug). Het gevolg is dat de ruiter in onbalans raakt en de teugels pakt om weer in balans te komen. Vervolgens wordt er met die sterke hand nog harder aan de mond van het paard getrokken. Als deze ruiter op een spectaculair bewegend paard zit, merkt de jury dit gebrek van de ruiter vaak niet eens op. Je ziet regelmatig foto’s van dit soort combinaties (die ook nog eens een proef winnen?!) opduiken in hippische bladen. Als dit soort plaatjes worden voorgeschoteld aan het publiek, meent men al snel dat het blijkbaar zo hoort.
Mijn oude leermeester Ernest van Loon zei altijd: ‘Sluit je ogen en volg je gevoel’. Dat probeer ik mijn leerlingen ook altijd mee te geven. Ongeacht op welk niveau of in welke discipline ze rijden. Soms kijken ze verbaasd op als ik zeg: ‘Doe je ogen eens dicht. Wat gebeurt er onder je?’ Maar daar draait paardrijden in mijn ogen om, voelen wat het paard onder jou doet en daarop op de juiste wijze anticiperen. Als je je ogen sluit, vertelt het paard jou wat je moet doen. Je zult erachter komen dat dit niet gaat om veel zweetdruppels en hard werken. Minder is vaak meer.
Natuurlijk is kennis belangrijk, maar gevoel ontwikkel je in de praktijk. Het antwoord op rijkunstige problemen staat achterin het boek, op die lege witte bladzijde. En helaas zal het ontwikkelen van ruitergevoel niet van de ene op de andere dag gaan. Je zult heel wat trainingsuurtjes moeten maken en goede begeleiding, doorzettingsvermogen en een geschikt paard zijn hierbij belangrijke voorwaardes. Alleen op deze manier kun je je ontwikkelen tot een gevoelsruiter die:
•Onafhankelijk kan zitten
•Zijn paard aanvoelt
•De juiste hulpen op het juiste moment geeft (en in de juiste hoeveelheid).
Op deze manier krijgt het paard de gelegenheid om in balans te komen en de juiste reactie op de hulpen van de ruiter te geven, zodat de gevraagde oefening uitvoerbaar wordt. En laten we het belangrijkste doel niet vergeten: op deze manier leren ruiter en paard elkaar beter begrijpen en zullen ze in harmonie en met plezier samenwerken. Veel succes!
Jan Oortveld (62) geeft al veertig jaar les aan spring- dressuur- en eventingcombinaties op ieder niveau. Zelf reed hij in het verleden internationale military’s. Bekende (oud)leerlingen van hem zijn de jonge amazone Pam Nieuwenhuis, Mans Buurman, Ilona Bax-Goris en de Amerikaan Steffen Peters.